بسيج توانسته است براي اقتصاد مقاومتي که بيشتر به مثابه يک مفهوم انتزاعي و آرماني شناخته شده، ما به ازاي عيني و ملموس بيفريند. نکته قابل تامل ديگر بار شدن انگيزه‌هاي اعتقادي و ايدئولوژيک بر انگيزه‌هاي مادي و کسب سود در واحد هاي اقتصاد مقاومتي بسيج سازندگي است که حاصل جمع آن موجب افزايش کوشش و جنب و جوش صاحبان واحدهاي توليدي و نهايتا افزايش بازده اين واحدها شده است.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از شبکه اطلاع رساني راه دانا به نقل از بسيج سازندگي کشور، رهبر معظم انقلاب اسلامي هفته گذشته با هيات دولت ديدار کردند. در اين ديدار بر اساس روال شناخته شده سال هاي اخير، مساله اقتصاد مقاومتي ترجيع بند سخنان رهبر معظم انقلاب بود. حضرت آيت‌الله خامنه‌اي در ديدار با هيات دولت علاوه بر يادآوري و تاکيد مجدد بر نکات پيش گفته در امر اقتصاد مقاومتي، برخي از مسائل بديع را نيز نظير لزوم تشکيل ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي، دعوت از بسيج براي کمک به عرصه مقاومتي و لزوم تمرکز بر روستاها و انتقال صنايع تبديلي به روستاهاي کشور ابراز کردند.
رهبر معظم انقلاب درباره لزوم دعوت دولت از بسيج فرمودند: "بخشهايي وجود دارند خارج از دولت؛ اينها ميتوانند در اقتصاد مقاومتي نقش ايفا کنند، از جمله بسيج؛ من يک گزارشي [هم] ديدم. خيلي لازم است به نظر من -اگر وقت کنند آقاي رئيس‌جمهور يا لااقل آقاي جهانگيري- که بخواهيد و ببينيد مجموعه‌ي بسيج در مورد اقتصاد مقاومتي چه کارهايي ميتوانند انجام بدهند و ظرفيّتش را دارند؛ ظرفيّت خيلي خوبي است. بسيج چيز کمي نيست، چيز کوچکي نيست؛ بسيج يک مجموعه‌ي عظيم و آماده‌به‌کاري است؛ اينها را بخواهيد، ببينيد چه‌کار ميتوانند بکنند؛ اينها مي‌آيند امکانات خودشان را عرضه ميکنند و ميگويند اين‌کارها را هم کرده‌ايم. به نظر من امکاناتِ [خوبي هست]."
رمزگشايي از چرايي تاکيد رهبر انقلاب بر دعوت از بسيج در امر اقتصاد مقاومتي مساله اي قابل تامل و راهگشا به نظر مي رسد، ممکن است اين تصور در ذهن بسياري بوجود آمده باشد که دعوت از بسيج صرفا به دليل ويژگي هاي عمومي و شناخته شده اين نهاد انقلابي نظير پيوستگي تنگاتنگ با توده هاي ملت و برخورداري از عناصر مجاهد و پر انگيزه موضوعيت پيدا کرده است. در اينجا بايد يادآور شد که تاکيد رهبر انقلاب صرفا ناظر بر ويژگي هاي عمومي بسيج نيست و اتفاقا اشاره اي است به پشتوانه تجربي و ميداني بسيج در عرصه اقتصاد مقاومتي که طي دو سال اخير کسب شده و قابل ارائه به ساير دستگاه هاي جمهوري اسلامي است؛ همچنان که ايشان در سخنان خود به ملاحظه گزارش هايي در اين باره اشاره کرده اند.
بسيج در عرصه اقتصاد مقاومتي چه کرده است؟
در بسيج مستضعفين ماموريت اصلي فعاليت در عرصه اقتصاد مقاومتي بر دوش سازمان بسيج سازندگي نهاده شده و اين قشر از بسيج از سال 1392 فعاليت در عرصه اقتصاد مقاومتي با هدف اشتغالزايي و افزايش توليد در حوزه هاي مرتبط با امنيت غذايي مردم را در دستور کار قرار داده است.
در همين راستا با حمايت بسيج سازندگي از عناصر داوطلبِ با انگيزه و داراي تخصص در عرصه هاي توليدي مربوطه، طي سال هاي 90 تا 92، 62 هزار 778 واحد توليدي در زمينه پرورش قارچ، شيلات، مرغ بومي، ماکيان، زنبور عسل، گلخانه، ورمي کمپوست، کشت زعفران، صنايع تبديلي، دام سبک و سنگين، شترمرغ، صنايع دستي و ... در سراسر کشور راه اندازي شده است. آمار تفکيک شده اين واحد ها در جدول ذيل قابل مشاهده است:
ارتباط بسيج سازندگي با اين واحد هاي اقتصاد مقاومتي با ارائه تسهيلات پايان نمي يابد، بلکه رده هاي استاني و شهرستاني بسيج سازندگي نظارت بر اين واحدها و در عين حال حمايت مستمر از آن ها را به صورت دائم بر عهده دارند. بر اساس پايش به عمل آمده از اين واحد ها در سراسر کشور، ميزان انحراف تسهيلات دريافتي کمتر از 5 درصد بوده است. پس از راه اندازي واحدهاي توليدي، بسيج سازندگي حمايت خود از اين واحدها را در قالب بازاريابي حرفه اي و ميداني و کمک به فروش محصولاتشان عملياتي مي کند.
تسهيلات لازم براي واجدين شرايط توسط بانک مهر اقتصاد تامين مي شود و طي سال هاي 90 تا 92 در مجموع يک هزار و 208 ميليارد تومان تسهيلات پرداخت شده است، پيش بيني مي شود تسهيلات پرداختي توسط بسيج سازندگي تا پايان سال 94 به نزديک 2 هزار ميليارد تومان برسد.
در طرح‌هاي توليدي و اقتصاد مقاومتي بسيج سازندگي در سال هاي 92 و 93، بالغ بر 93 هزار شغل به صورت مستقيم ايجاد شده و پيش بيني مي شود اين رقم تا پايان سال 94 به 166 هزار شغل در کشور برسد. اين در حالي است که آمار دقيقي درباره ميزان اشتغال غير مستقيم پديد آمده در حاشيه اين واحدهاي اقتصاد مقاومتي در دسترس نيست.
بر اين اساس بسيج سازندگي براي ايجاد هر شغل در کشور کمتر از 12 ميليون تومان هزينه کرده است. اين در حالي است که به گفته دکتر علي ربيعي، وزير امور کار و رفاه اجتماعي هزينه ايجاد هر شغل در کشور براي دولت در حال حاضر رقمي بين 20 تا 70 ميليون تومان است.
روستا و صنايع تبديلي
از جمله دلايل کاهش و افزايش ناگهاني قيمت محصولات کشاورزي، سرازير شدن همزمان آن ها به بازار در فصل برداشت و ناياب شدن اين محصولات در ساير فصول است. از يک سو افزايش ناگهاني عرضه در بخشي از سال موجب کاهش شديد قيمت محصولات کشاورزي و وارد آمدن زيان شديد به کشاورزان مي شود و از سوي ديگر کاهش ناگهاني عرضه در ساير فصول سال موجب افزايش قيمت و وارد آمدن فشار اقتصادي به مردم مي شود.
همچنان که رهبر معظم انقلاب در ديدار با هيات دولت اشاره کردند، گاهي اوقات افت قيمت محصولات کشاورزي تا اندازه اي زياد است که هزينه برداشت محصول از قيمت فروش فراتر مي رود و کشاورزان قيد برداشت محصول را مي زنند. بررسي هاي علمي و مطالعه تجربه کشورهاي ديگر نشان مي دهد تنها راه حل اين معضل، بسط صنايع تبديلي در روستاهاست. صنايع تبديلي به روستائيان کمک مي کند تا با فراوري محصولات، علاوه بر خلق ارزش افزوده بتوانند توليداتشان را در فصول گوناگون ارائه کنند، ره آورد اين مساله افزايش سودآوري براي روستائيان و اشتغالزايي در روستاست.
بسيج سازندگي در اين عرصه نيز وارد شده و قصد دارد 6 تا 10 هزار ماشين آلات صنايع تبديلي از قبيل دستگاه بسته بندي، خشک کن، پودر کن، روغن گيري، اسانس گري، رب و عصاره، ترشي و شوريجات، شربت و مربا، فرآوري لبنيات، ريسندگي و بافندگي، گوهرتراشي و توليد محصول از ضايعات کشاورزي و دامي را در اختيار روستائيان قرار دهد.
پيش بيني مي شود در صورت ايجاد پيوند صحيح و تنگاتنگ بين صنايع تبديلي با محصولات توليدي در واحدهاي اقتصاد مقاومتي، جهشي قابل توجه در ارزش افزوده واحدهاي تحت حمايت بسيج سازندگي پديد آيد.
اردوهاي جهادي و اقتصاد مقاومتي
وجود 3 هزار گروه جهادي شناسنامه دار در کشور متشکل از اقشار گوناگون مردم يکي از مهمترين ظرفيت هاي بسيج براي محروميت زدايي از مناطق محروم کشور بوده است. اين گروه هاي جهادي به طور طبيعي بيشتر با ارائه خدمات عمراني به نقاط محروم کشور شناخته شده اند چرا که از زمان تشکيل سازمان بسيج سازندگي در سال 79 تا امروز بيش از 110 هزار پروژه عمراني از قبيل ساخت مسجد، مدرسه، منزل مسکوني، آب رساني، برق رساني، راهسازي، خانه عالم، حوزه علميه، کتابخانه، فضاهاي ورزشي، منابع طبيعي و ... به بهره برداري رسيده است.
هم اکنون به موازات فعاليت گروه هاي جهادي عمراني، با هدايت سازمان بسيج مستضعفين گروه هاي جهادي تخصصي در عرصه پزشکي، دندان پزشکي، کشاورزي، دامداري و ... نيز راه اندازي شده اند تا ظرفيت هاي تخصصي اقشار نخبه بسيجي نيز در خدمت اقتصاد مقاومتي به کار گرفته شود. به عنوان نمونه در تابستان سال جاري گروه جهادي منتظران ظهور متشکل از 130 دندان پزشک در روستاهاي مرزي گيلانغرب حضور يافتند و باصرف هزينه 100 ميليون توماني، بالغ بر يک ميليارد تومان خدمات دندان پزشکي نظير ترميم، جراحي، ساخت دندان مصنوعي، ايمپلنت و ... را به صورت رايگان به مردم محروم ارائه دادند که خود تجلي عيني اقتصاد مقاومتي است.
ترويج کشاورزي و دامداري علمي در ميان روستائيان موجب افزايش توليد، افزايش سود آوري، کاهش مصرف آب، کاهش ضايعات محصولات و کاهش مرگ و مير دام ها و در نهايت جلوگيري از مهاجرت روستائيان به شهر مي شود، پايگاه هاي مقاومت بسيج در دانشکده هاي کشاورزي و دامپزشکي پس از تشکيل گروه هاي جهادي با حضور اساتيد و دانشجويان بسيجي به روستاهاي کشور اعزام مي شوند تا به ترويج دانسته هاي علمي خود در ميان کشاورزان و دامداران بپردازند.
موج اجتماعي که بسيج با آن روبروست
در حقيقت بسيج توانسته است براي اقتصاد مقاومتي که بيشتر به مثابه يک مفهوم انتزاعي و آرماني شناخته شده، ما به ازاي عيني و ملموس بيافريند. نکته قابل تامل ديگر، بار شدن انگيزه هاي اعتقادي و ايدئولوژيک بر انگيزه هاي مادي و کسب سود در واحد هاي اقتصاد مقاومتي بسيج سازندگي است که حاصل جمع آن موجب افزايش کوشش و جنب و جوش صاحبان واحدهاي توليدي و نهايتا افزايش بازده اين واحد ها شده است.
بسيج سازندگي هم اکنون با يک واقعيت مهم اجتماعي روبروست که عبارت است از برخواستن موج روي آوردن به فعاليت توليدي در ميان لايه هاي اجتماعي مذهبي و ميهن دوست. عناصر مومن، انقلابي و ميهن دوست از يک سو با مشاهده تاکيدات سال هاي اخير رهبر معظم انقلاب بر مساله اقتصاد مقاومتي و ارتقاء جايگاه امر توليد و کارآفريني تا سر حد جهاد و از سوي ديگر با مشاهده زورگويي هاي دشمنان که با تکيه بر ضعف هاي اقتصاد ملي صورت مي گيرد، براي کمک به مساله توليد ملي و اشتغال آفريني به صورت جدي احساس تکليف مي کنند. در اين زمينه نمونه هاي بيشماري از تغيير شغل و حرفه و روي آوردن به امر توليد به خصوص توليد مرتبط با امنيت غذايي وجود دارد.